صنعت ساخت و ساز در حال تحول با ورود مصالح نوین است که چالشهای اصلی این صنعت مانند خطرات طبیعی، هزینههای بالا، نگرانیهای زیستمحیطی و ناکارآمدی مصالح سنتی را حل میکنند. این مصالح جدید قویتر، سبکتر، پایدارتر و سازگارتر با محیط زیست طراحی شدهاند. ساختمانهایی که با مصالح مدرن ساخته میشوند، برای غلبه بر مشکلات موجود، کاهش انتشار کربن و تأثیرگذاری بر صنعت مجهزتر هستند.
انواع مصالح نوین در صنعت ساختمان
دیوار والاکس
بلوکهای بتنی والاکس نسل جدیدی از دیوارها هستند که توسط شرکت ابنیه بیکران فرخ پی تولید میشوند. این بلوکها با هدف صنعتیسازی و ارتقاء ایمنی ساختمانسازی، بهویژه در برابر زلزله و حریق، طراحی و ساخته شدهاند.

بلوک های والاکس در عین حالی که وزن بسیار سبک دارند، مقاومت ایمنی ساختمان را در برابر زلزله بالا می برند. این بلوک ها از الیاف پلیمری، مواد نسوز و یکسری افزودنی های خاص به صورت متخلخل ساخته می شوند که باعث می شود این بلوک ها در برابر حریق و آتش سوزی مقاومت بالایی دارند.
بلوک های والاکس مطابق با مقررات 18 ملی ساختمان، عایق صوت بوده و انتقال صدا را تا 50 دسیبل کاهش میدهد. همچنین دیوار والاکس مطابق با مبحث 19 مقررات ملی ساختمان، عایق حرارتی نیز هست.
افزایش فضای مفید داخلی، افزایش خاصیت پیچ پذیری، مقاومت پذیری ضربه ای و برش پذیری آسان، ضخامت کم و اتصال گیردار با نما همگی بخشی از ویژگی های منحصربفرد بلوک های والاکس می باشند.
دانلود کتابچه فنی بلوک والاکس
بتن خود ترمیم شونده
این نوع بتن قابلیت ترمیم ترکهای خود را دارد و از گسترش و عمیقتر شدن آنها جلوگیری میکند. این ترمیم با واکنش باکتریهای موجود در بتن با دی اکسید کربن و آب انجام میشود که کربنات کلسیم تولید کرده و ترکها را میپوشاند. این ویژگی سلامت سازه و مقاومت آن را افزایش داده و عمر مفید بتن را به طور قابل توجهی بالا میبرد. این بتن به عنوان یک نوآوری مهم و پرطرفدار در صنعت ساختمان شناخته میشود.
بلوکهای سبک
بلوکهای سبک به دلیل وزن بسیار کمتر نسبت به بلوکهای سفالی و سیمانی سنتی، بار مرده سازه را کاهش داده و مقاومت ساختمان را در برابر زلزله افزایش میدهند. بلوکهای هبلکس و والاکس ، بتن هوادار اتوکلاو یا ساخته شده از ماسه، آهک، سیمان، گچ و پودر آلومینیوم که تماما متخلخل هستند. آنها عایق بسیار خوبی برای صوت و حرارت می باشند.
بلوکهای سبک سیمانی نیز با وزن کم، عایق بودن در برابر صوت و حرارت و قیمت اقتصادی به گزینهای محبوب تبدیل شدهاند. استفاده از بلوکهای سبک سرعت اجرای دیوارچینی را به طور قابل توجهی افزایش میدهد و نیاز به ملات و گچ و خاک را کاهش میدهد که در نهایت میتواند از نظر هزینه مقرون به صرفه باشد. بلوک سبک سیمانی به عنوان یک مصالح نوین جا افتاده و پرکاربرد معرفی شده است.
بیشتر بخوانید: بهترین بلوک سبک ساختمانی
شیشه هوشمند (Smart Glass)
این شیشهها قابلیت تنظیم میزان شفافیت (مات یا براق شدن) را دارند که برای حفظ حریم خصوصی کاربرد دارد. آنها همچنین میتوانند نور و حرارت را کنترل کنند و از ورود اشعه مضر خورشید جلوگیری کنند. شیشههای هوشمند در فضاهای اداری، تجاری و مسکونی مدرن کاربرد فراوان دارند.
سیمان نورانی
این سیمان میتواند در طول روز نور خورشید را جذب کرده و در شب، حدود ۱۲ ساعت از خود نور ساطع کند. این ویژگی میتواند منجر به صرفهجویی در مصرف انرژی برق شود. کاربردهای این سیمان شامل روشنایی بزرگراهها، مسیرهای دوچرخهسواری، کف استخرها و بخشهایی از نمای ساختمانها است.
آجر تصفیه کننده هوا
این آجرها به عنوان بخشی از سیستم تهویه ساختمان عمل میکنند و میتوانند ذرات آلاینده هوا را فیلتر کرده و جذب کنند. آنها به بهبود کیفیت هوا در فضاهای داخلی کمک کرده و نقش مفیدی در کاهش بیماریهای تنفسی دارند.

بتن کربن (بتن نساجی)
این مصالح کامپوزیت جدید از ترکیب الیاف کربن و بتن حاصل میشوند. بتن کربن نسبت به بتن معمولی سبکتر، پایدارتر و دارای ظرفیت تحمل بار بسیار بالاتری است (بیش از شش برابر). از ویژگیهای مهم آن عدم نیاز به پوشش ضخیم برای محافظت در برابر زنگزدگی است، زیرا کربن زنگ نمیزند.
چوب شفاف
این مصالح نوین از ترکیب چوب و شیشه ساخته میشوند و هم استحکام چوب و هم شفافیت شیشه را دارند. چوب شفاف در برابر حشرات نیز مقاوم است و میتواند نور را به صورت ملایم و یکپارچه عبور دهد.
تری دی پنل (3D Panel)
این دیوارهای پیش ساخته سبک از یک هسته عایق (یونولیت یا فوم پلیاستایرن) بین دو شبکه مش فولادی تشکیل شدهاند که با بتن پوشانده میشود. تری دی پنلها بسیار سبک هستند، سرعت اجرای بالایی دارند، عایق خوبی در برابر صوت و حرارت هستند و در برابر آتشسوزی مقاومت بالایی دارند.

ساندویچ پانل (Sandwich Panel)
این دیوارهای سبک شامل دو صفحه فلزی در طرفین و یک هسته عایق (یونولیت یا پشم شیشه) در مرکز هستند. ساندویچ پانلها نسبت به وزن کم، مقاومت بالایی دارند، عایق بسیار خوبی در برابر صدا و حرارت هستند و در برابر رطوبت، آتشسوزی و نفوذ حشرات موذی مقاوم هستند. استفاده از آنها به دلیل مزایای متعدد و افزایش متراژ مفید ساختمان، مقرون به صرفه است و در بسیاری از پروژهها جایگزین مصالح سنتی شدهاند.
درای وال (دیوار خشک)
این دیوارهای سبک بدون استفاده از ملات ساخته میشوند. درای والها نسبت به دیوارهای سنتی بسیار سبکتر هستند، در برابر آتشسوزی مقاومت بالاتری دارند و به دلیل سطح صاف، نیاز به لایه گچ و خاک ندارند. سرعت اجرای درای وال بسیار بالا است و میتواند تا ۴ برابر سریعتر از دیوارهای سنتی باشد.
این مصالح نوین، تنها بخشی از انواع مصالح جدیدی هستند که در صنعت ساختمان معرفی شدهاند و هر یک با ویژگیها و کاربردهای خاص خود، به بهبود کیفیت، سرعت و پایداری ساخت و ساز کمک میکنند.
بیشتر بخوانید: مقایسه بلوک سیمانی با یونولیت سقفی

بهترین مصالح ساختمانی جدید برای دیوارهای غیرباربر جانبی
در ساخت و اجرای دیوارهای داخلی و خارجی ساختمانها، انتخاب مصالح مناسب یکی از مراحل مهم است. این انتخاب بر عواملی مانند هزینه، عایق بودن در برابر صدا و حرارت، وزن، و پرتی مصالح تأثیر میگذارد. با پیشرفت علم، مصالح ساختمانی جدیدی برای رفع نیازهای سازندگان و ساکنین ساختمانها به بازار آمدهاند.
انواع مصالح ساختمانی برای دیوارهای غیر باربر عبارتند از:
- بلوک والاکس
- آجر سفالی یا بلوک سفالی
- بلوک سیمانی
- بلوک هبلکس
- تری دی پانل
- درای وال
- ساندویچ پانل
- دیوار گچی
- دیوار بتنی
- آجر نسوز و آجر لعابی
هر یک از این مصالح مزایا و معایب خاص خود را دارند. در گذشته ساختمانها در ایران با دیوارهای آجری و دیوارهای مصالح بنایی (عموماً با بلوک سفالی یا بلوک سیمانی) به دلیل قیمت پایینتر در اجرا، بیشتر استفاده می شدند. در مقابل، در حال حاضر در بسیاری از کشورهای پیشرفته، استفاده از مصالح نوین ساختمانی مانند بلوک والاکس، بلوک هبلکس، تری دی پانل، ساندویچ پانل و درای وال که به آنها دیوارهای سبک گفته میشود، رواج بیشتری یافته و جایگزین دیوارهای آجری شدهاند.
بیشتر بخوانید: بلوک سیمانی باربر
معرفی انواع دیوارهای غیر باربر جدید در صنعت ساختمان
بلوک والاکس
بلوکهای بتنی والاکس نسل جدیدی از دیوارها هستند که توسط شرکت ابنیه بیکران فرخ پی تولید میشوند. این بلوکها با هدف صنعتیسازی و ارتقاء ایمنی ساختمانسازی، بهویژه در برابر زلزله و حریق، طراحی و ساخته شدهاند.
مزایا:
- وزن بسیار سبک: باعث کاهش بار مرده ساختمان و افزایش ایمنی در برابر زلزله میشود.
- ایمنی در برابر زلزله: وزن سبک، مقاومت فشاری بالا، اتصال کام و زبانه، اتصال با میخ فولادی و چسب مستحکم، این دیوار را بدون آوار و تخریب میکند.
- ضد حریق و آتشسوزی: استفاده از مواد نسوز، الیاف پلیمری، افزودنیهای خاص و متخلخل بودن آن باعث مقاومت بالا در برابر حریق میشود و از پیشروی آتش جلوگیری میکند.
- عایق صوتی فوقالعاده: مطابق با مبحث 18 مقررات ملی ساختمان است و با ایجاد چند لایه غیر همجنس و شکستن امواج صوتی، انتقال صدا را تا 50 دسیبل کاهش میدهد.
- عایق برودتی و حرارتی: مطابق با مبحث 19 مقررات ملی ساختمان است و ضریب انتقال حرارت آن کمتر از 0.14 W/m.k است.
- سرعت اجرای بالا: به دلیل ابعاد مناسب و وزن پایین، سرعت اجرا با اکیپ 3 نفره به طور میانگین 60 متر مربع در روز است.


- افزایش فضای مفید داخلی: ضخامت کم دیوار (8 تا 12 سانتیمتر) باعث افزایش 1 تا 2 درصدی فضای مفید معماری در هر طبقه میشود.
- میخ و پیچپذیری عالی: با الیاف پلیمری و استحکام بالا، هر پیچ تحمل بار بیش از 200 کیلوگرم را دارد.
- مقاومت ضربهای: مقاومت فشاری 4.5 پاسکال دارد که 1.5 پاسکال بیشتر از حداقل استانداردهای بینالمللی و ایران است.
- برشپذیری آسان: به علت عدم وجود سنگدانه و استفاده از الیاف پلیمری، برش آن با سنگ فرز و شیارزن آسان است و پرت و شکستگی ایجاد نمیشود.
- اجرا: با انواع والپستها (نبشی کشی، ناودانی منقطع، والمش) قابل اجرا است. نیاز به میلگرد بستر نیست. اجرا با آموزش چند ساعته برای اکیپ بنایی امکانپذیر است.
- مراحل اجرا: شامل اجرای والپست، زیرسازی، چسبکاری، نصب پانلها، چسبکاری بین پانلها، اتصال با میخ فولادی، چیدن ردیفهای بالایی و در نهایت آسترکشی و سفیدکاری.
- تاییدیه و استانداردها: دارای مجوز بهرهبرداری از وزارت صنعت، معدن و تجارت، گواهینامه فنی محصول از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، گواهینامه ثبت اختراع، تاییدیه عایق صوت و حرارت است.
در ادامه خاصیت ضد حریق بودن بلوک والاکس را مشاهده می کنید:
بلوک سفالی یا آجر سفالی
مزایا
- یکی از ارزانترین و پرمصرفترین مصالح برای دیوارهای داخلی است.
- از گل سفال که ترکیب آب، خاک رس و افزودنیهایی مانند آهک است، ساخته میشود و در کوره پخته میشود.
- بلوک سفالی در برابر آتشسوزی مقاومت خوبی دارد.

معایب
- بسیار ترد و شکننده است و امکان شکستن یا ترک خوردن با ضربه کم وجود دارد، که باعث پرتی مصالح بالایی میشود.
- نصب بارهای الحاقی مانند کابینت با رولپلاک دشوار است.
- ابعاد کوچک آن زمان اجرای دیوارچینی را افزایش میدهد و هزینه کارگر را بالا میبرد.
- سطح بسیار ناهمواری دارد و نیاز به اجرای سه لایه پلاستر (گچوخاک اولیه، گچ زیرسازی، گچ کشته) دارد.
- عایق خوبی برای صوت و حرارت نیستند و صدا به راحتی عبور میکند و اتلاف انرژی بالاست. برای عایقبندی بهتر، باید از بلوکهای سفالی استاندارد که در وسط آنها یونولیت قرار میگیرد استفاده شود.
بلوک سیمانی
مزایا
- یکی دیگر از مصالح پرمصرف برای دیوارهای داخلی است.
- از ملات سیمان، آب، شن و ماسه تهیه میشود و در ابعاد و اشکال مختلف تولید میشود.
- مزایای آن شامل قیمت مناسب، در دسترس بودن، اجرای ساده و آشنایی کارگران با آن است.
معایب
- وزن زیادی دارد (سبک بین 10 تا 13 کیلوگرم، سنگین بین 18 تا 20 کیلوگرم)، که بار مرده سازه را افزایش میدهد و سازه را در برابر نیروی زلزله آسیبپذیرتر میکند.
- مانند بلوکهای سفالی، عایق خوبی برای صوت و حرارت نیست و نیاز به عایقبندی دارد.
- پرتی مصالح بالایی دارد و سطح آن ناهموار است، بنابراین نیاز به اجرای لایه گچوخاک دارد.
- به علت وزن بالا، حملونقل آن سختتر است.
بلوک هبلکس
مزایا
- بلوک هبلکس یکی از مصالح ساختمانی جدید و نوین است که جایگزین دیوارهای آجری و سنتی شده است.
- از نوعی بتن متخلخل ساخته شده که با وجود وزن بسیار کمتر، مقاومت فشاری بالایی دارد.
- ترکیبات اصلی آن شامل ماسه، آهک، سیمان، گچ و پودر آلومینیوم است.
- بسیار سبکتر از بلوک سفالی و سیمانی است (وزن مخصوص معمولاً بین 450 تا 550 کیلوگرم بر متر مکعب).
- ابعاد بزرگ (معمولاً طول 60 سانتیمتر) و سبکی آن باعث افزایش سرعت اجرای دیوارها میشود.

- میزان ملات مورد استفاده یک چهارم میشود.
- به علت سطح صاف، نیازی به اجرای لایه گچوخاک نیست.
- عایق صوتی بسیار خوبی است (تا دو برابر بهتر از بلوک سفالی و سیمانی).
- عایق بسیار خوبی برای حرارت است و از اتلاف انرژی جلوگیری میکند.
- قیمت اولیه بالاتری نسبت به بلوک سفالی و سیمانی دارد، اما به دلیل کاهش زمان اجرا، کاهش وزن مرده سازه، کاهش مصرف ملات و سیمان، عدم نیاز به عایقبندی و عدم نیاز به لایه گچوخاک، قیمت تمام شده آن ممکن است مقرون به صرفهتر باشد.
بیشتر بخوانید: مقاومت فشاری بلوک سبک
تری دی پانل
مزایا
- نوعی دیوار سبک پیشساخته و از مصالح ساختمانی جدید است.
- متشکل از سه بخش: هسته مرکزی از یونولیت یا عایق پلی استایرن، شبکه مش بندی شده از فولاد در اطراف هسته، و یک لایه بتن پاشیده شده بر روی آن.
- بسیار سبکتر از دیوارهای آجری و سفالی است (وزن تمام شده هر متر مربع با ضخامت 10 سانتیمتر، 140 کیلوگرم).
- وزن مرده سازه را کمتر کرده و سازه در برابر زلزله مقاومتر میشود.
- قابلیت ساخت در ضخامتهای مختلف دارد، که باعث افزایش مساحت فضای داخلی واحدها میشود.
- سرعت اجرای پروژه بالاتر رفته و در مصرف مصالح صرفهجویی میشود (پرتی تقریباً صفر).
- به علت وجود یونولیت، عایق بسیار خوبی در برابر صوت و حرارت است.
- نیازی به اجرای لایه گچوخاک ندارد.
- سرعت نصب و اجرای آن بسیار بالاست.
- به علت داشتن دو لایه بتن، مقاومت در برابر آتشسوزی بسیار بالایی دارد.
معایب
- اجرای آن نیازمند افراد ماهرتر و تجهیزاتی مانند دستگاه بتن پاش است.
- قیمت نهایی اجرای آن گرانتر از دیوارهای سنتی است.
درای وال (دیوار خشک)
مزایا
- یکی از انواع دیوار سبک و از مصالح نوین ساختمانی است که جایگزین دیوارهای آجری و بلوکهای سنتی شده است.
- در ساخت و اجرای آن هیچگونه ملاتی استفاده نمیشود.
- بسیار سبکتر از دیوارهای بلوک سیمانی و بلوک سفالی است و بار مرده طبقات را کاهش میدهد و در برابر نیروی زلزله مقاومتر است.
- در برابر آتشسوزی مقاومت بالاتری دارد.
- به علت سطح صاف و بدون نامنظمی، احتیاجی به اجرای لایه گچوخاک نیست و آماده عملیات نازک کاری است.
- به علت سبک بودن و ابعاد بزرگ پانلها، سرعت اجرای بسیار بالایی دارد (تا 4 برابر سریعتر از دیوارهای سنتی).
- با وجود قیمت اولیه بالاتر، به دلیل مزایایی مانند عدم نیاز به تمیزکاری، عدم نیاز به ملات و گچوخاک، وزن کم، سرعت بالا، کاهش ضخامت دیوار و عایق بودن، ارزش نهایی ساختمان افزایش مییابد.

معایب
- معایب آن شامل آسیبپذیر بودن در برابر ضربه و قیمت تمام شده بیشتر نسبت به بلوک سفالی و سیمانی است.
بیشتر بخوانید: بلوک عایق حرارت
ساندویچ پانل
مزایا
- نوعی دیگر از دیوار سبک و جزو مصالح ساختمانی جدید است.
- متشکل از دو صفحه فلزی در طرفین و یک هسته یونولیتی یا پشمشیشهای در مرکز.
- نسبت به وزن کم، مقاومت بالایی دارد.
- به علت وجود هسته، عایق بسیار خوبی در برابر صدا و حرارت است (مقاومت حرارتی پانل 5 سانتیمتری 4 برابر دیوار آجری 35 سانتیمتری).
- در برابر رطوبت، آتشسوزی و نفوذ حشرات موذی مقاومت بالایی دارد.
- کاهش ضخامت دیوارهای داخلی و خارجی باعث افزایش متراژ و مساحت واحدها میشود که میتواند سودآوری قابل توجهی داشته باشد و استفاده از آن را مقرون به صرفه کند.
سایر مصالح سبک
- بلوک فوم دار: بلوک سیمانی سبکی که در حفرههای داخلی آن به جای هوا از پلی استایرن استفاده میشود تا عایق حرارتی و صوتی بهتری ایجاد کند. باید از نوع کندسوز آن استفاده شود زیرا پلی استایرن هنگام آتشسوزی گازهای سمی منتشر میکند. برخی تولیدکنندگان ممکن است برای جبران کیفیت پایین مصالح پایه از فوم استفاده کنند.

- فوم بلوک یا CLC بتن سبک هوادار: نوعی بتن متخلخل سبک که با ایجاد حبابهای هوا در بتن (بدون اتوکلاو) تولید میشود. تخلخل باعث کاهش وزن و افزایش عملکرد صوتی و حرارتی میشود. معایب آن شامل مقاومت فشاری پایین، جذب آب بالا، جمعشدگی خطی و ترکخوردگی است که باعث شده انواع دیگر بلوکهای سبک جایگزین آن شوند.
در نتیجه، استفاده از دیوارهای سبک به جای دیوارهای سنتی از اکثر جهات بهتر و مقرون به صرفه تر است و کارایی بالاتری دارد. انواع مختلفی از دیوارهای سبک مانند هبلکس، تری دی پانل، درای وال، ساندویچ پانل و بلوکهای سبک بتنی مانند والاکس وجود دارند که هر یک ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند.

