بلوک پوکه ای چیست؟

بلوک پوکه‌ای سبک یکی از مصالح پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی است. این بلوک‌ها از ترکیب سیمان، پوکه معدنی و آب ساخته می‌شوند و به دلیل وزن سبک و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، کاربرد گسترده‌ای در ساخت دیوارهای جداکننده و عایق‌بندی حرارتی دارند.

بلوک های پوکه ای از ترکیب سیمان با پوکه معدنی و آب بصورت صنعتی و سنتی ساخته می شوند.

بلوک های ساختمانی از نظر وزن در چند رده طبقه بندی می شوند:

700-500 کیلوگرم در مترمکعب	بلوک های فوق سبک
900-700 کیلوگرم در مترمکعب	بلوک های سبک
1200-900 کیلوگرم در مترمکعب	بلوک های نیمه سبک
1600-1200 کیلوگرم در مترمکعب	بلوک های سنگین

بلوک های سنگین از ترکیب ماسه شکسته(شسته) با سیمان و آب شرب ساخته می شوند. بیشترین کار برای بیشترین کاربرد این بلوک ها برای محوطه سازی و دیوارهای باربر می باشد.

بلوک های سبک و فوق سبک بیشتر کاربرد دیوار جداکننده دارند و در ساختمان سازی به وفور استفاده می شوند. از مزایای ویژه این بلوک ها وزن سبک آنهاست. در علم مهندسی به هر میزان وزن ساختمان سبک تر باشد، ایمنی آن ساختمان در برابر زلزله بیشتر می شود.

این نوع بلوک ها از ترکیب سیمان پراکنده سبک دانه و آب شرب ساخته می شوند.

مزایا و معایب بلوک پوکه‌ای سبک

• مزایا:
  • وزن سبک و کاهش بار مرده ساختمان
  • سهولت در اجرا
  • قیمت مقرون‌به‌صرفه
  • دسترسی آسان به مواد اولیه
• معایب:
  • ترد و شکنندگی بالا
  • مقاومت کمتر در برابر زلزله
  • عدم چسبندگی مناسب با نما
  • عایق حرارتی و صوتی ضعیف بدون استفاده از مواد عایق

ویژگی های تاثیرگذار در کیفیت بلوک

برای بهبود کیفیت بلوک پوکه‌ای سبک در فرآیند ساخت، سیمان به دو روش صنعتی و سنتی تولید می‌شود. در هر دو روش، عوامل زیر در کیفیت نهایی بلوک تأثیر بسزایی دارند:

• نوع و کیفیت سیمان مصرفی: بهترین نوع سیمان برای بلوک پوکه‌ای سبک، سیمان پرتلند تیپ 2 است که مقاومت و دوام بالایی دارد.
• عیار سیمان: میزان سیمان به‌کاررفته در هر مترمکعب بلوک‌های پوکه‌ای بین 200 تا 400 کیلوگرم متغیر است، که این مقدار بر استحکام بلوک‌ها تاثیر می‌گذارد.
• فرم و ضخامت جداره‌های بلوک: پوکه به‌عنوان پرکننده در بلوک‌ها عمل می‌کند و باید دارای دو ویژگی مهم باشد: سبک و مقاوم باشد. پوکه‌ها به دو نوع تقسیم می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های متفاوتی دارند.
• میزان و کیفیت عمل‌آوری بلوک‌ها: مراحل عمل‌آوری و کنترل دقیق دما و رطوبت در طول تولید بلوک‌ها برای افزایش دوام بسیار اهمیت دارد.
• تراکم ملات بلوک‌ها: ملات با تراکم بالا باعث استحکام بیشتر بلوک‌ها می‌شود.
• خالص و پاک بودن آب مصرفی: استفاده از آب خالص و بدون ناخالصی برای ترکیب سیمان بسیار مهم است تا به کیفیت نهایی بلوک آسیب نرسد.

این ویژگی‌ها همگی بر کیفیت بلوک پوکه‌ای سبک و کارایی آن در ساختمان‌سازی، به‌ویژه در عایق‌بندی حرارتی و صوتی، تأثیر دارند.

ویژگی‌های بلوک پوکه‌ای سبک

1. عایق حرارتی: بلوک‌های پوکه‌ای سبک به عنوان یکی از بهترین مصالح ساختمانی برای عایق‌بندی حرارتی استفاده می‌شوند. با استفاده از عایق‌های حرارتی مانند پلی‌استایرن یا پشم سنگ، می‌توان دیوارهایی با عایق‌بندی حرارتی مطابق با مبحث 19 مقررات ملی ساختمان ایجاد کرد.
2. وزن سبک: وزن سبک این بلوک‌ها باعث کاهش بار مرده ساختمان می‌شود که ایمنی بیشتری در برابر زلزله فراهم می‌کند.
3. استحکام مناسب: بلوک‌های پوکه‌ای مقاومت فیزیکی خوبی دارند و می‌توانند برای ساخت دیوارهای جداکننده مورد استفاده قرار گیرند.
4. عایق صوتی: بلوک‌های پوکه‌ای به دلیل ساختار حفره‌دار خود به عنوان عایق صوتی نسبی عمل می‌کنند.
5. مقاومت در برابر حرارت و صوت: این بلوک‌ها عایق مناسبی در برابر انتقال حرارت و صوت نیستند، مگر اینکه با مواد عایق اضافی ترکیب شوند.

روش‌های تولید بلوک پوکه‌ای سبک

• روش صنعتی: در این روش، مواد اولیه مانند پوکه معدنی، سیمان و آب به صورت صنعتی در دستگاه‌های مخصوص ترکیب و سپس در قالب ریخته می‌شوند. این روش تولید باعث بهبود کیفیت و افزایش استحکام بلوک‌ها می‌شود.
• روش سنتی: در این روش، تولید به صورت دستی و سنتی انجام می‌شود که ممکن است کیفیت بلوک‌ها کمتر از تولیدات صنعتی باشد.

انواع پوکه‌ معدنی مورد استفاده

پوکه‌ای که از سرد شدن سریع گدازه‌های آتش‌فشانی به‌دست می‌آید، یکی از بهترین مواد برای تولید بلوک پوکه‌ای سبک است. این بلوک‌ها از دو نوع پوکه معدنی ساخته می‌شوند:

• پوکه قروه: این نوع پوکه دارای وزن مخصوص 550-800 کیلوگرم در مترمکعب است و به دلیل مقاومت فیزیکی بالا، برای تولید بلوک‌های پوکه‌ای سبک مناسب است.

پوکه سفید آهکی(بستان‌آباد تبریز): با وزن مخصوص 450-600 کیلوگرم در مترمکعب، این نوع پوکه بسیار سبک است ولی مقاومت فشاری کمتری نسبت به پوکه قروه دارد.

عایق‌بندی حرارتی دیوارهای بلوک پوکه‌ای

برای بهبود عملکرد حرارتی بلوک‌های پوکه‌ای، از روش‌های مختلف عایق‌بندی استفاده می‌شود:

1. عایق‌بندی داخلی: استفاده از عایق حرارتی در ضلع داخلی دیوار.
2. عایق‌بندی خارجی: استفاده از عایق حرارتی در ضلع خارجی دیوار.
3. عایق‌بندی میانی: استفاده از عایق بین دو لایه دیوار.

برای جزییات بیتر در مورد این سه روش، مقاله ” سه نوع عایق کاری حرارتی دیوارها: داخل،خارج یا  میانی؟ را حتماً مطالعه کنید”

تاثیر ضخامت و کیفیت مصالح بر بلوک پوکه‌ای سبک
هرچه ضخامت جداره بلوک بیشتر باشد، مقاومت فیزیکی بلوک نیز بیشتر می‌شود، اما به تبع آن، وزن بلوک افزایش می‌یابد.

بلوک‌های سیمانی باید حداقل سه روز مرطوب نگه داشته شوند و دمای محیط آن‌ها بین 5 تا 30 درجه سانتیگراد باشد. تراکم بالای ملات نیز باعث افزایش مقاومت بلوک می‌شود.

تراکم بالای ملات بلوک منجر به مقاومت بیشتر بلوک ها می شود.

آب مصرفی در تولید بلوک پوکه‌ای سبک
بهترین نوع آب برای تولید این بلوک‌ها، آب آشامیدنی است. استفاده از آب‌های دارای اسید، نمک یا قلیایی بودن بیش از حد، می‌تواند به ملات بلوک آسیب برساند.

انواع بلوک پوکه‌ای سبک(شکل ظاهری)

• بلوک‌های پوکه‌ای سبک به‌صورت ته‌باز و ته‌بسته
• بلوک های دو، سه، چهار، پنج، شش، جداره و در اشکال مختلف تولید می‌شوند.
• ابعاد معمول بلوک‌ها 20×40 یا 20×50 سانتیمتر و ضخامت آن‌ها بین 10 تا 20 سانتیمتر است.
  دیوارهای پیرامونی با استفاده از این بلوک‌ها در حالت عادی ضخامتی معادل 22 سانتیمتر و با عایق حرارتی تا 29 سانتیمتر دارند.
• جذب آب بالا
• بلوک ها با سبک t 6 پل ارتباطی بین جداره هابلوک ها با اشکال غیر از مکعب مستطیل
• عدم تایید توسط مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهر سازی
• تایید به صوت و حرارت دارد.

عایق‌بندی حرارتی بلوک پوکه‌ای سبک- مطابق مبحث 19 برای ساختمان های گروه 1 و 2
این بلوک‌ها، با رعایت اصول مبحث 19 مقررات ملی ساختمان، قابلیت استفاده برای عایق‌بندی حرارتی را دارند. ساختمان‌ها بر اساس نیاز به گرمایش و سرمایش به سه گروه تقسیم می‌شوند:

• ساختمان های با نیاز کم              گروه 3
• ساختمان های با نیاز متوسط        گروه 2
• ساختمان های با نیاز زیاد             گروه 1

ویژگی های بلوک های پوکه ای سبک در دیوار جداکننده

مزایا:

• در دسترس بودن
• اجرای راحت
• وزن نسبتاً سبک
• قیمت مناسب

معایب:

• شکنندگی بالا
• مقاومت ضعیف در برابر زلزله
• پیوستگی ضعیف به نما و ملات
• عدم چسبندگی مناسب به نما
• عایق حرارتی ضعیف(عدم مطابقت با میحث 19)
• عایق صوتی ضعیف(عدم  مطابقت با مبحث 18)

در پیوست 3 مبحث 19 نیاز سالانه انرژی شهرهای ایران مشخص شده است. به عنوان مثال تهران نیاز به گرمایش متوسط دارد، پس ساختمان های این شهر نیاز به گرمایش گروه 2 می باشند.

همچنین بخوانید: “ آیا بلوک های سفالی برای دیوار جدا کننده کاربرد دارند؟“

عایق بندی حرارتی دیوارها به روش های زیر انجام می شود:

برای عایق‌بندی حرارتی، می‌توان از روش‌های عایق‌بندی داخلی، عایق‌بندی خارجی و عایق‌بندی میانی استفاده کرد.

عایق‌بندی داخلی(استفاده از عایق حرارت روی ضلع داخلی دیوار پیرامونی ساختمان)

عایق‌بندی خارجی(استفاده از عایق حرارتی روی ضلع خارجی دیوار پیرامونی ساختمان)

عایق‌بندی میانی(استفاده از عایق حرارتی بیت دو دیوار مجاور فضای آزاد یا کنترل شده)

این عایق‌ها شامل پلی‌استایرن فشرده یا پشم سنگ می‌باشند که می‌توانند عملکرد حرارتی دیوارهای بلوک پوکه‌ای سبک را بهبود بخشند.

• عایق بندی حرارتی دیوار بلوک سبک تیغه ای مجاور فضای آزاد برای ساختمان های گروه 2

عایق بندی حرارتی دیوار بلوک سبک تیغه ای مجاور فضای آزاد به روش داخلی

جدول شماره 6: عایق بندی حرارتی دیوار بلوک سبک تیغه ای مجاور فضای کنترل شده به روش داخلی

دیوارهای داخلی نیاز به عایق بندی حرارتی ندارند.

در صفحات 26 – 46 کتاب مبحث 19 مقررات ملی ساختمان میزان مقاومت مورد نیاز برای دیوارهای مختلف مشخص شده است

جدول شماره 1: حداقل مقاومت حرارتی دیوارهای ساختمان های گروه 1

جدول شماره 2: حداقل مقاومت حرارتی دیوارهای ساختمان های گروه 2

جدول شماره 3: حداقل مقاومت حرارتی دیوارهای ساختمان های گروه 3

دیوارهای بلوک پوکه ای با ملات اجرا می شوند، نه بلوک پوکه ای و نه ملات بین آنها به تنهایی عایق نیستند و حتماً باید عایق بندی حرارتی شوند.

جدول شماره 4: محاسبه مقاومت حرارتی بلوک پوکه ای چهار جداره – لیپر  و لیکا

در بلوک های لیکا و لیپر تنها ماده پر کننده متفاوت است، در ساختار بلوک لیکا به جای پوکه از دانه های لیکا استفاده می کنند.

لیکا رس خالص است که در دمای خاصی منبسط شده و افزایش حجم می دهد، این دانه ها متخلخل بوده و سطح آن صاف می باشد.

از ویژگی های لیکا، وزن سبک و مقاومت فشاری مناسب و عایق حرارتی بودن می توان نام برد.

لیکا در دانه بندی 2 میلیمتر تا 8 میلیمتر عرضه می شود ،وزن این دانه ها ما بین 400- 550 کیلوگرم بر متر مکعب است.

جدول شماره 7: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای آزاد به روش عایق خارجی

جدول شماره 8: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای آکنترل شده به روش عایق خارجی

جدول شماره 9: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای آزاد به روش عایق میانی

جدول شماره 10: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای کنترل نشده به روش عایق میانی

عایق بندی دیوار بلوک سبک تیغه ای برای ساختمان های گروه 1

جدول شماره 11: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای آزاد به روش عایق داخلی

جدول شماره 12: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای کنترل نشده به روش عایق داخلی

جدول شماره 13 – عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای کنترل نشده به روش عایق خارجی

جدول شماره 14: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای کنترل نشده به روش عایق خارجی

جدول شماره 15: عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای کنترل نشده به روش عایق میانی

جدول شماره 16 – عایق بندی حرارتی دیوار سبک تیغه ی مجاور فضای کنترل نشده به روش عایق میانی

راه‌های ارتباطی با شرکت ابنیه بیکران فرخ پی

---

• آدرس: سنندج، میدان ظفریه، به سمت میدان شورا
• تلفن: 8117 778 0918
• وب‌سایت: www.wallax.ir
• صفحه ما در اینستاگرام: wallax.ir@
• کانال ما در آپارات: wallax